Eind vorig jaar schreef ik de blog …stilte… waarin ik deelde dat ik een aantal weken de stilte in zou gaan. Ondertussen ben ik weer terug en ben ik een hele mooie ervaring rijker. En kan ik zeggen dat de stilte niet stil is maar vol, overvol! Vol van vreugde, vol van liefde, vol van zachtheid… maar ook vol van woorden, vol van inzichten. De stilte is heel levendig. In de stilte heb ik allerlei ervaringen opgedaan. Ik had het niet verwacht maar ik heb ook heel veel geschreven. De stilte maakte zoveel in me vrij. In een maand tijd is zo wat een heel boek ontstaan. Niet iets doen is niet niets doen. Nou, dat kan ik wel beamen. Ik heb niet iets gedaan maar toch heel veel werk verzet. Het gebeurde gewoon, spontaan, zonder aanzet van mijn kant.
Een spontane vloedgolf
Het was niet dat ik ging zitten en bedacht, nou laat ik ook maar eens een tekstje schrijven nu ik hier toch ben. Nee, eerst kwam er een aanzet vrij vanuit mijn innerlijk. Een aanzet die ik eerst liet gaan omdat ik dacht, ik ben hier om te genieten van de stilte en niet iets te doen. Maar de aanzet werd steeds krachtiger en intenser en dreef me er toe om toch te gaan zitten en mijn kladblok te pakken. De woorden vlogen naar het papier. Het voelde een beetje als een vloedgolf en binnen no time lag het eerste stuk geschreven voor me. Een vloedgolf die ook niet meer zou stoppen overigens. Ik heb uren en uren besteed aan het noteren van alle inzichten, vragen, woorden die het papier zochten. In een impuls had ik mijn laptop meegenomen. Daar was ik wel heel blij mee. Mijn kladblokken waren nooit voldoende geweest. En typen gaat ook heel wat makkelijker en sneller. En zo regen de pagina’s zich aaneen.
En er kwamen ook niet alleen teksten. Vooral in het begin kwamen er ook tekeningen vrij. Maar omdat het me simpelweg aan tijd ontbrak om de kladversies om te zetten in echte tekeningen stopte die stroom op een bepaald moment een beetje. Het was er wel maar er was geen ruimte meer om er expressie aan te geven. Er kwamen simpelweg teveel woorden. Mijn dagen waren vol, overvol. Ik keek soms wel verlangend naar mijn tekeningen, ik voelde de behoefte om ze uit te werken, af te ronden, ik vind het heel fijn om te tekenen maar het kost me ook best wat tijd en ik heb er een bepaalde mate van ontspanning voor nodig. De vloedgolf aan woorden die uiting zocht, was simpelweg te overweldigend. En dus liet ik de tekeningen met een beetje pijn in mijn hart wat meer aan de kant liggen.
Het voelde alsof ik met een inhaalslag bezig was. Alsof die woorden die nu zo rijkelijk vloeiden al een tijdlang naar buiten hadden willen komen maar eerder simpelweg niet de ruimte hadden. Ik besefte me dat ik als ik thuis ben simpelweg te weinig tijd over houd om de woorden de mogelijkheid te geven naar het papier te komen. Dat ik slechts sporadisch de rust en ontspanning heb om met mijn pen tekeningen te vertalen naar het papier. Zo heb ik thuis stapels onafgeronde teksten en halve tekeningen liggen die allemaal wel mijn aandacht vroegen maar waar ik simpelweg niet aan toe kwam. En dat is zonde, dat is jammer, dat is onhandig… maar niet onoplosbaar! ;) Ik heb me dan ook voorgenomen om iedere dag tijd in te ruimen om te kunnen creëren of misschien beter gezegd te ventileren, hihi. Ik creëer niet zelf, het creëren vindt spontaan plaats als ik het toesta. Alleen dan houd ik me ook aan het doen door niet iets doen.
Een uitdaging
En daarin schuilt gelijk ook een andere uitdaging: als we het creëren laten plaatsvinden, vinden woorden, vinden de lijnen spontaan het papier waardoor er teksten –mijmeringen- en tekeningen ontstaan. Die ontstaan op dat moment dus zonder censuur. Die ontstaan op dat moment dus zonder tussenkomst van het denken, enkel door het denken heen. Het denken is op dat moment slechts het hulpmiddel dat de woorden of de lijnen expressie geeft. Meer doet het denken niet. Het uit gewoon de stroom zoals die van binnenuit vrijkomt, zonder deze stroom aan te passen of deze stroom anders te laten verlopen. Het denken stroomt mee met datgene dat zich wil uiten. Zonder gene of pretentie.
Zolang het denken deze stroom volgt, is er niets aan de hand. Of moderner gezegd: niet iets aan de hand. ;) Maar als we deze stroom vervolgens willen delen met anderen en we leggen de nadruk op dat delen met anderen dan richten we ons ongemerkt niet langer op de natuurlijke stroom maar op de wereldse stroom buiten ons. Ongemerkt verlaten we dan dus onze innerlijke natuurlijke stroom. Dan ligt de maatstaf dus ook niet langer van binnen bij datgene dat het bestaan, de natuurlijke stroom, spontaan via ons deelt maar komt deze bij anderen te liggen. Het wordt dan ineens van groot belang wat anderen van onze uitingen vinden. Zij bepalen dan of datgene dat wij uiten goed of fout is. Zo kunnen we dan allerlei verschillende reacties krijgen. Zoveel mensen, zoveel wensen en dus zullen er altijd mensen zijn die ons werk fantastisch vinden en mensen zijn die ons werk afschuwelijk vinden. Het is maar naar wie we kijken, wiens maatstaf we vervolgens accepteren, of we ons eigen werk vervolgens nog wel willen eren. Maar wie bepaalt wat goed of fout is?
Een innerlijke maatstaf
Zodra we deze vraag buiten ons zelf willen beantwoorden, gaan we daar nooit uitkomen. Iedereen hanteert een andere maatstaf. Er is altijd op iedereen wel iets aan te merken. En er is ook altijd in iedereen wel iets goeds te ontdekken. Zolang we naar buiten kijken, gaan we dan ook nooit een eenduidig antwoord krijgen. Onze eigen innerlijke natuurlijke stroom daarentegen weet heel helder wat het juiste antwoord is. Onze eigen innerlijke natuurlijke stroom bepaalt dan ook spontaan onze maatstaf. Onze eigen innerlijke stroom wijst aan wat bij ons past en wat niet. En dat wat wel bij ons past, kan weleens bij iemand anders totaal niet thuis horen. Dat maakt de één niet goed en de ander fout, dat maakt ons allemaal anders. Dat maakt ons allemaal uniek. We kunnen onze eigen maatstaf dan ook pas echt kennen als we onze eigen innerlijke natuurlijke stroom ontdekken en die durven volgen. En daar is lef voor nodig want dat maakt ons dus op bepaalde punten totaal anders dan anderen en dan datgene dat sociaal of spiritueel gezien geaccepteerd wordt.
Als simpele beoefenaars zijn we nog niet volledig gerealiseerd en dus ook nog enigszins onder de indruk van deze sociale en spirituele maatstaven. Er komen dan dus nog weleens dingen spontaan op papier, woorden of lijnen, waarvan we een beetje gegeneerd op kunnen kijken. Niet vanuit ons natuurlijk zijn maar vanuit ons geconditioneerd zijn. Daardoor kunnen we aan onze uitingen gaan twijfelen en kunnen we er tegen op gaan zien om ze vrij te delen. We voelen op zo’n moment ook aan dat iedereen die deze sociale en/of spirituele maatstaven ook hanteert weleens een wenkbrauw op kan gaan trekken bij onze expressie wat onze angst om te delen groter kan maken. Want wie ontvangt er nu graag negatieve feedback?
Maar eigenlijk zijn we zodra we ons zorgen gaan maken over de meningen van anderen al te ver weg geraakt bij onszelf. Het probleem ligt niet bij anderen, het probleem ontstaat in onszelf: door onze eigen conditionering. Door onze eigen acceptatie van de sociale en spirituele maatstaven boven onze eigen natuurlijke maatstaf. Zodra we dit doorzien en ons beseffen dat de sociale en spirituele maatstaven niet bedoeld zijn om ons de wet voor te schrijven maar gewoon dienst doen als globale richtlijnen die ons op weg kunnen helpen, kunnen we deze ook veel vrijer benaderen en onze eigen innerlijke, natuurlijke maatstaf veel sterker omarmen. Onze innerlijke, natuurlijke maatstaf is niet tegen de sociale en spirituele maatstaf maar een eigen natuurlijke invulling daarvan.
Een valkuil
Een valkuil, die ons denken graag inbrengt, is dat we als simpele beoefenaars nog onderweg zijn waardoor onze inzichten nog niet volledig kunnen zijn. Daardoor is er op onze manier van uiten heel eenvoudig van alles aan te merken. Door anderen maar ook door onszelf. Als we ons hier iets van aantrekken, durven we nooit meer iets te delen voordat we volledig gerealiseerd zijn. Maar als we wachten tot we volledig gerealiseerd zijn, ontzeggen we onszelf verschillende manieren waarop we kunnen delen. Waaronder de inzet van ons denken. Het is een kunst om de kracht van het woord in te zetten. En die kunst kunnen we alleen onder de knie krijgen voordat we gearriveerd zijn in de prachtige wereld van niet denken. Daarna is dit niet meer mogelijk. Als we dus in deze valkuil van het denken tuinen, kunnen we wel de wereld van niet denken realiseren maar zullen we dus nooit in staat zijn om deze wereld met behulp van de kracht van het woord te delen. En dat is zonde, dat is jammer, dat is onhandig als daar nu net onze potentie ligt!
Een stapsgewijze ontdekking
Het is dan ook handig om te weten dat hoewel onze inzichten niet volledig kunnen zijn, deze inzichten wel heel waardevol zijn tegelijkertijd. Omdat we juist door het inzien en delen van gedeeltelijke inzichten naar steeds volledigere inzichten kunnen wandelen. Bij iedere stap verdiept ons inzicht en kunnen we weer een nieuwe laag delen en door deze nieuwe laag te delen, stuiten we spontaan weer op een volgende laag.. Dat maakt ons eerdere inzicht niet waardeloos maar juist heel waardevol omdat het de opstap is en blijft naar de volgende laag. Eén van deze stappen, één van deze lagen weghalen omdat dit een minder compleet inzicht betreft, is dan ook onhandig omdat we daarmee een hiaat creëren in de opbouw. Een volgende stap kan enkel ontstaan door de vorige stap en dat maakt iedere stap waardevol. Door al deze stappen onthullen we de inzichten die we opdoen steeds iets verder. Door al deze stappen verdiepen onze inzichten zich steeds iets verder. En dat is mooi want dat brengt ons stap na stap steeds iets dichter bij die prachtige wereld van niet denken waar we naar op weg zijn. En van die stapsgewijze onthulling kunnen ook anderen die net als wij gewoon nog stap voor stap aan het wandelen zijn naar diezelfde prachtige wereld profijt hebben.
Gewoon stap voor stap onze inzichten mogen verdiepen, maakt dat we ook ontspannen kunnen wandelen. Een inzicht hoeft dan niet direct volledig te zijn maar kan gewoon volledig zijn in het hier en nu. Volledig is dan gebaseerd op onze huidige staat van bewustzijn. En dat is fijn. Dan hoeven we ons niet langer blind te staren op het uiteindelijke inzicht en kunnen we ons gewoon beoefenen in met aandacht zijn bij onze huidige stap. Dat maakt wandelen ook heel vreugdevol: iedere stap die we zetten, is op deze manier een nieuwe onthulling, een verdieping van onze inzichten, die ons bewuster maakt en ons spontaan steeds verder op laat bloeien.
Meesterschap over het denken
Jaren geleden vertelde Pranay me dat mijn weg naar de prachtige wereld van niet denken, mijn weg naar realisatie, loopt via het bereiken van Meesterschap over het denken. Volledig in lijn met dit Meesterschap ben ik dan ook een shravaka. Zoals ik in de blog hiervoor al heb gedeeld, maak ik gebruik van het denken om bij de wereld van niet denken te komen én om deze wereld van niet denken te kunnen delen. Om mijn denken als hulpmiddel in te kunnen zetten, kom ik al jaren alle hoeken van de cirkel van het denken tegen. Alle hoeken van de cirkel is een uitdrukking van Pranay waarmee hij in ieder geval wil zeggen dat we geen enkel aspect kunnen overslaan. De uitdaging die ik hierboven beschrijf maar ook de valkuil die ik deel, leer ik op die manier kennen én doorzien wat leidt tot de –gedeeltelijke ;)- inzichten die ik er achteraan deel.
Het denken –uiteindelijk- volledig doorzien, is niet alleen fulltime in de prachtige wereld van niet denken geraken maar ook optimaal met het denken kunnen werken. De vloedgolven die nog weleens in me vrijkomen, zijn daar onderdeel van. En dat vind ik ook niet erg. Sterker nog, ik bemerk des te meer hoe erg ik ervan kan genieten als het stroomt en ik gewoon vooruit gedreven word. Er is niets mooiers dan het opnemen van de prachtige wereld van niet denken door woorden heen en deze vervolgens spontaan met woorden ook expressie kunnen geven. Nou ja, niets mooiers? Behalve dan het zijn in de stilte die deze stroom naar binnen en naar buiten spontaan teweeg brengt. Die stilte is zo vol. Overvol! Die stilte omarmt, heelt, heeft lief, verzorgt, voedt, maakt bewust, vervult… ik besef steeds sterker hoe erg ik van de stilte houd. In stilte ontmoet ik het Goddelijke, God, de Allerhoogste… kom ik in contact met Osho, met Pranay… in stilte vindt heel veel spontaan plaats.
Die stilte is waar het om draait. Die stilte is waar Osho ons ook op gewezen heeft. Zijn aanvang was actief maar zijn opzet –zoals ik dat uit zijn leer begrepen heb- is altijd geweest om met zijn sannyasins naar de stilte toe te groeien. De stilte waar hij zelf al in leefde. Maar hij vertrok voordat deze stilte werkelijk ruimte kon krijgen en in kracht kon groeien. Osho wordt dan ook voornamelijk geassocieerd met het actieve gedeelte dat hij gebracht heeft. Maar dat betekent niet dat het daar bij hoeft te blijven. We kunnen ook met Osho in stilte zijn en door de stilte met hem in contact komen. Osho leeft. Niet hier in een vorm op aarde maar als vormloze vorm. Hij is blijvend beschikbaar door de woorden die hij heeft gesproken. En hij is ook beschikbaar wanneer we in stilte ontvankelijk naar hem zijn. En dat is mooi. Zo is Osho voor heel veel verschillende mensen beschikbaar: voor hen die actief zijn maar ook voor hen die meer van stilte houden. En in die laatste categorie, zo word ik me steeds bewuster, val ik. :)
♥❀